Waardig levenseinde
Waardig levenseinde is een term die verwijst naar het recht van individuen om op een humane en respectvolle manier te sterven, in overeenstemming met hun eigen wensen, waarden en voorkeuren. Dit omvat het vermogen om zelf te beslissen over het moment en de wijze van sterven, evenals toegang tot passende medische zorg, pijnbestrijding en ondersteuning voor zowel de stervende persoon als hun dierbaren.
Waardig levenseinde impliceert ook het vermogen om afscheid te nemen, emotionele zaken te regelen en een gevoel van vrede te bereiken met het naderende einde. Het is een essentieel aspect van menselijke waardigheid en autonomie.
Bij het huisvandeMens kan je steeds terecht voor informatie en/of bijstand rond wilsverklaringen, euthanasie en patiëntenrechten.
Wilsverklaring
Euthanasie
Patiëntenrechten
Wilsverklaringen
Sommige patiënten willen in de keuzes betrokken blijven d.m.v. het opstellen van een zogenaamde voorafgaande “negatieve” wilsverklaring.
Met deze wilsverklaring kan je vastleggen welke onderzoeken of behandelingen je niet meer wenst wanneer je het zelf niet meer kan vragen (wilsonbekwaamheid): bij coma, dementie, verwardheid of hersentumor, … Het kan hier gaan om het weigeren van kunstmatig toedienen van voeding en vocht, reanimatie, kunstmatige beademing, antibiotica,… CT-scan, NMR-onderzoek, …
Men noemt dit ‘negatief’ omdat het hier gaat over het afwijzen van behandelingen en onderzoeken.
Artsen zijn wettelijk verplicht dit te respecteren.
“Positieve wilsverklaring” ?
Sommigen willen ook vooraf alles opschrijven wat ze later nog WEL willen, indien ze het niet meer zelf kunnen vragen: allerhande heelkundige operaties, ingrijpende onderzoeken, een goede pijnstilling, …
Deze zogenaamde “positieve” wilsverklaring is richtinggevend, maar niet bindend voor de arts. De wilsverklaring inzake euthanasie is een voorbeeld van een positieve wilsveklaring.
Een arts is altijd verplicht om de beste zorg toe te dienen, zoals bv. pijnstilling, maar men kan echter niet eisen dat artsen behandelingen en onderzoeken ‘moeten uitvoeren’ zelfs indien ze zinloos zijn geworden.
Euthanasie
De euthanasiewet is onvoldoende gekend bij het grote publiek en ook bij artsen en andere zorgverleners. Toch is het een eenvoudige en patiëntvriendelijke wet. De wet geeft zwaar zieken het recht op de vraag naar euthanasie, maar artsen hebben uiteraard het recht een euthanasieverzoek te weigeren. Het is dan aan de patiënt om een andere arts te raadplegen.
Voorwaarden
Door de euthanasiewet wordt een levensbeëindiging op verzoek wettelijk aanvaard wanneer aan bepaalde voorwaarden voldaan is:
- Meerderjarig of de wilsbekwame minderjarige (met de uitdrukkelijke toestemming van de wettelijke vertegenwoordigers van de wilsbekwame minderjarige patiënt)
- Handelingsbekwaam (wilsbekwaam)
- Ondraaglijk fysiek of psychisch lijden (de verruiming van de wet van 28/02/14 stelt dat er bij de wilsbekwame minderjarige sprake dient te zijn van ondraaglijk “fysiek” lijden)
- Vrijwillig, duurzaam en aanhoudend verzoek uitgaande van de patiënt zélf (schriftelijk verzoek) en voor de wilsbekwame minderjarige patiënt geldt bovendien “en met de uitdrukkelijke toestemming van de wettelijke vertegenwoordigers”
- Een medisch uitzichtloze (ongeneeslijke) aandoening hebben:
- Terminale aandoening (verplichte raadpleging van een 2de arts en voor de wilsbekwame minderjarige bovendien het verplichte advies van een kinder- / jeugdpsychiater of een psycholoog)
- Niet terminale aandoening (verplichte raadpleging van een 2de én 3de arts* én een maand wachttijd tussen het schriftelijk verzoek en de uitvoering van de euthanasie) – uitsluitend van toepassing op meerjarigen
- Voorafgaande wilsverklaring: enkel geldig bij onomkeerbare coma en niet van toepassing voor de wilsbekwame minderjarige
Patiëntenrechten
Wat zijn je patiëntenrechten? Je kan op elk moment behandelingen of onderzoeken weigeren of stopzetten. Zelfs als ze levensreddend zijn en zelf als je deze behandelingen of onderzoeken eerder wél wilde.
Dit is ook vastgelegd in officiële wetgeving. Sinds 2002 stelt de wet op de patiëntenrechten dat je het recht hebt om een behandeling te weigeren. Dit kan op het moment zelf als je wilsbekwaam bent of door het op voorhand op te stellen van een ‘negatieve’ wilsverklaring. Een arts is dus wettelijk verplicht om een behandeling stop te zetten.
Je kan één of meerdere vertegenwoordigers aanduiden die ervoor zorgen dat je wensen gerespecteerd worden op het moment dat je deze zelf niet meer kan uitdrukken.
Neem contact op
Heb je nog vragen of kom je graag eens langs? Je kan ons steeds bereiken via mail of telefoon voor meer informatie of een afspraak.
Huizen in je regio
Er is altijd een huisvandeMens in je buurt. Ontdek hier al onze locaties en bijhorende gegevens in de provincie Antwerpen.